اخلاق، جمع خُلْق و به معنای نیرو، خوی، طبیعت و سرشت باطنی انسان است که تنها با دیده بصیرت و غیرظاهر قابل درک میباشد، در مقابل خَلق (شکل و صورت محسوس و قابل درک با چشم ظاهر – صورت ظاهری انسان).
علم اخلاق، علمیاست که صفات نفسانی خوب و بد و اعمال و رفتار اختیاری متناسب با آنها را معرفی میکند و شیوه تحصیل صفات نفسانی خوب و انجام اعمال پسندیده و دوری از صفات نفسانی بد و اعمال ناپسند را نشان میدهد.
اخلاق، تعدیل کنندة خواستههای انسان است و از افراط و تفریط جلوگیری میکند، تربیت کننده و پرورش دهندة بعد معنوی انسان است، ضامن اجرای قوانین است، موجب موفقیت فردی، جمعی، شغلی و حرفهای ما است.
اخلاق حرفهای، مجموعهای از قوانین است که در وهله اول از ماهیت حرفه و شغل به دست میآید. اخلاق حرفهای، مدیریت رفتار وکردار آدمی هنگام انجامدادن کارهای حرفهای است.
اخلاق حرفهای، مجموعهای از کنشها و واکنشهای اخلاقی پذیرفته شده که از سوی سازمانها و مجامع حرفهای مقرر میشود تا مطلوب ترین روابط اجتماعی ممکن را برای اعضای خود در اجرای وظایف حرفهای فراهم آورد. اخلاق حرفهای، نوعی تعهد اخلاقی و وجدان کاری نسبت به هر نوع کار، وظیفه و مسئولیت است.
اخلاق حرفهای به ما میگوید که یک سازمان، شرکت، بنگاه یا هر واحدی را که در نظر بگیرید، چه تعهدات اخلاقی دارد. اخلاق فردی، مسئولیتپذیری فرد است در برابر رفتار فردی خود، صِرفا به منزله یک فرد انسانی و اخلاق حرفهای، مسئولیتپذیری یک فرد است در برابر رفتار حرفهای و شغلی فرد به منزله صاحب یک حرفه یا پست سازمانی.
امانتداری، مسئولیتپذیری، درستکاری، رعایت انصاف و بهرهوری مبانی اخلاق حرفهای هستند.
امروزه اخلاق حرفهای نقش راهبردی در کار دارد، لذا متخصصان علم مدیریت، اصول اخلاقی شایسته در سازمان را از پیش شرطهای مدیریت صحیح دانستهاند.
اخلاقی کردن هدفهای سازمان، اشاعه ارزشها و مسائل اخلاقی در سازمان، اخلاقورزی در زندگی شخصی، اهمیت دادن به اخلاق حرفهای در شغل، ارزشیابی عملکردهای اخلاقی کارکنان، برخورد عقلانی و روشمند در مواجهه با مشکلات اخلاقیِ پیشآمده در سازمان و اقدام برای برطرف کردن آنها، عنایت خاص به آموزش اخلاق حرفهای، تهیه و تدوین منشور اخلاقی مربوط به سازمان با مشارکت همه اعضای سازمان از وظایف مدیران در اخلاقی کردن سازمان میباشند.
اصل طلایی اخلاق: با دیگران آنگونه رفتار کن که دوست داری با تو همانگونه برخورد کنند، حضرت امیر (ع).
برگرفته از دوره آموزشی "اخلاق حرفهای مدیران"
دوره آموزشی "اخلاق حرفهای مدیران"
نویسنده، مشاور و مدرّسِ
09122137144